Losse eindjes
- Ontbrekende berichten
- Voorbeeld
- Ontbrekende onderdelen
- Voorbeelden
- Gecorrigeerde berichten
- Voorbeeld
- Geen bewoking - CAVOK en vriendjes
- Voorbeelden
- Afwijkingen van de regels
- Wat nu?
Gefeliciteerd. Als je het tot hier aan toe hebt weten vol te houden, weet je ondertussen bijna alles dat nodig is om METARs te kunnen lezen. Op deze pagina staan nog wat laatste ditjes en datjes: dingen die ik niet op de vorige pagina's kwijt kon of waarvan het me beter leek ze apart te behandelen.
Ontbrekende berichtenDe meeste weerstations zijn niet 24 uur per dag bemand. Meestal wordt dan na sluitingstijd overgeschakeld op automatische waarneming (en publicatie), maar niet ieder station heeft zo'n automaat. Bovendien is het natuurlijk ook mogelijk dat men door calamiteiten tijdelijk niet in staat is METARs uit te geven. In zo'n geval kunnen alle groepen behalve de identificatiegroep (plaatsaanwijzer en tijd) vervangen worden door het woord .
VoorbeeldTer illustratie het voorbeeldje dat we al bij de bespreking van de kop en staart hadden gezien:
- De plaatsaanwijzer is van een Nederlands olieplatform in de Noordzee, heel origineel K14-fa-1c geheten.
- Het woord geeft aan dat er momenteel geen METAR informatie beschikbaar is.
- De stations op zee zijn vrijwel zonder uitzondering automaten, dus waarschijnlijk zijn er technische problemen.
Om nog even door te gaan op het vorige onderwerp: behalve dat het hele station op z'n gat ligt, is het natuurlijk ook best mogelijk dat slechts bepaalde gegevens even niet beschikbaar zijn. Er kan immers zomaar ergens een kabeltje breken, een sensortje stukgaan of een computer vastlopen. Omdat het weglaten van de ontbrekende informatie soms tot misverstanden kan leiden (zie onder), hoort er netjes aangegeven te worden dat die gegevens ontbreken. Dit kan in principe op twee manieren:
- De ontbrekende informatie wordt vervangen door slashes.
Dan is het de bedoeling dat er net zoveel slashes worden
geplaatst als het (deel)woord normaalgesproken lang zou
zijn. Het
overheersend zicht bijvoorbeeld wordt doorgaans
genoteerd met vier cijfers (behalve in landen die nog met
mijlen werken, zoals de V.S.). Als het zicht niet bepaald
kan worden, wordt de
zichtgroep dan ook vervangen door
. Als de
luchtdruk niet bepaald kan worden, wordt deze genoteerd
als (of
in "metrically
challenged" oorden). En als bijvoorbeeld wel de windrichting
bepaald kan worden (stel even dat deze 270° bedraagt) maar
niet de sterkte, dan wordt
de
windgroep gecodeerd als .
Hoeveel slashes er nou precies staan is doorgaans voor ons
niet zo interessant, maar de volgende drie opmerkingen wel:
- De weergroep is variabel van lengte. Als deze niet bepaald kan worden, worden normaliter twee slashes gebruikt.
- Als de bewolkingsgroep in z'n geheel niet bepaald kan worden, worden normaliter zes slashes gebruikt.
- Als de wolkenbasis gegeven wordt als (dan staat er dus bijvoorbeeld ), dan kan dit betekenen dat de wolkenbasis niet bepaald kan worden, maar zoals we al eerder gezien hadden kan het bij een bergstation ook betekenen dat de wolkenbasis onder stationsniveau ligt.
- In Nederland wordt bovenstaande methode gebruikt, maar er zijn ook landen waar de ontbrekende informatie vervangen wordt door het woord . Dus als bijvoorbeeld de temperatuur wel bepaald kan worden maar het dauwpunt niet, dan wordt dat soms genoteerd als (even aannemend dat de temperatuur een zinderende 42°C bedraagt). Persoonlijk vind ik het gebruik van eerlijk gezegd wat overzichtelijker dan een wirwar aan schuine strepen (bij de voorbeelden staat een "leuk" gevalletje hiervan), maar dat terzijde.
Wellicht ten overvloede: een groep die niet bepaald kan worden is iets anders dan een lege groep! Stel bijvoorbeeld dat er geen significante weersverschijnselen te rapporteren zijn. Dan wordt de weergroep weliswaar leeggelaten, maar is wel degelijk bepaald. Er is immers geconstateerd dat er niets te melden valt. Als de weergroep daarentegen niet bepaald kan worden, dan wil dat nog niet zeggen dat er zich geen weersverschijnselen hebben voorgedaan! Er is gewoon domweg niets over bekend. Maar als in zo'n geval de weergroep gewoon zou worden weggelaten, dan wordt (mogelijk ten onrechte!) de indruk gewekt dat er helemaal geen weersverschijnselen zijn. Vandaar dat het toch echt noodzakelijk is om expliciet aan te geven dat er informatie ontbreekt, ter voorkoming van dit soort misverstanden.
Voorbeelden- Het woord (de drukgroep) geeft aan dat de luchtdruk momenteel niet bepaald kan worden.
- De plaatsaanwijzer is van Ibb, een stad in het zuidwesten van Jemen.
- hoort bij de
bewolkingsgroep.
- : Er hangt bewolking op 800 voet (=240 meter)...
- : ... met een bedekkingsgraad van 8 octa's (d.w.z. volledig dicht)...
- : ... maar het wolkentype kan niet bepaald worden. Er zou dus sprake kunnen zijn van cumulonimbus () of towering cumulus () bewolking; het is niet bekend of dat nou wel of niet het geval is.
- Deze METAR is afkomstig uit Godthab (ook wel bekend als Nuuk), het hoofdstadje van Groenland. Formeel hoort het hele spulletje trouwens bij Denemarken.
- : Het zicht langs baan 10 van vliegveld Béziers Cap d'Agde () in de Franse regio Hérault aan de kust van de Middellandse Zee kan niet bepaald worden. Of dat komt door technische problemen of door een heel luie Franzoos staat er niet bij.
- Zo, er is nogal wat mis hier...
- : Het overheersend zicht is onbekend...
- : ... evenals het huidige weer...
- : ... en de bewolking.
- Het gaat dus even niet zo jofel met die automaat daar in Wangaratta, een stad in het zuiden van Australië (in de staat Victoria, om precies te zijn).
- En nu snap je misschien waarom ik persoonlijk de -notatie wat prettiger vind...
- : De temperatuur bedraagt 6°C, maar het dauwpunt kan niet worden bepaald.
- De plaatsaanwijzer is van Tin City, een stadje in Alaska, vlakbij de Beringstraat.
Aangezien de meeste METARs worden opgesteld door menselijke meteorologen is het niet ondenkbaar dat er af en toe eens een foutje in sluipt. Als de identificatiegroep het woord bevat, heb je te maken met een gecorrigeerde versie van een eerder uitgegeven bericht. Deze gecorrigeerde versie neemt dezelfde tijd op als het oorspronkelijke bericht (en dus niet het tijdstip waarop de correctie is uitgegeven).
Overigens gaat het hierbij wel om inhoudelijk wezenlijke correcties, waarnemingen die volgens de regels eigenlijk niet gemeld hadden mogen worden of simpele typefouten ( in plaats van ofzo) worden doorgaans niet gecorrigeerd.
Voorbeeld- Het gemarkeerde woord geeft aan dat deze METAR een gecorrigeerde versie is van een eerder uitgegeven bericht.
En als we even het originele bericht erbij pakken:
- Soms is het even zoeken naar wat er nou precies gecorrigeerd is, maar in dit geval staat de fout redelijk ver vooraan, namelijk in de windgroep.
- In dit bericht wordt een windsterkte gemeld van 17 knopen (), terwijl in het gecorrigeerde bericht 11 knopen () staat.
- Wellicht is er een meetfout gemaakt of zoiets dergelijks. De windsterkte bedraagt in ieder geval 11 knopen en dus niet 17 knopen, zoals eerder gemeld werd.
- Deze METARs zijn afkomstig van Yap, een eiland in de Stille Oceaan. Het hoort bij de relatief nieuwe natie "Federale Staten van Micronesië", alweer zo'n heerlijk intrigerend groepje tropische eilanden.
Zoals we bij de bespreking van de bewolkingsgroep al hadden gezien, zijn er diverse codes om "geen bewolking" aan te geven: , , , en . Bovendien was er met nog iets bijzonders aan de hand.
Welnu, het coderen van een (vrijwel) wolkenloze hemel gaat als volgt:
- Als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- Het overheersend zicht bedraagt meer dan 10 km.
- Er is geen bewolking beneden de 5000 voet (= 1500 meter).
- Er is überhaupt helemaal geen cumulonimbus of towering cumulus bewolking (notatie resp. ) aanwezig (dus ook niet boven de 5000 voet).
- Er zijn geen significante weersverschijnselen (m.a.w. de weergroep is leeg).
- Daarom staat ook vermeld bij de status van deze drie groepen: de zicht- en bewolkingsgroep zijn in principe verplicht en de weergroep heeft de status "relevant" (d.w.z. verplicht indien van toepassing), maar deze drie groepen kunnen onder bovenstaande voorwaarden worden samengevat in dat ene woord .
- Als er in het geheel geen wolken zijn waargenomen (boven of onder 5000 voet) en het verticaal zicht ook niet door andere oorzaken beperkt wordt, maar de voorwaarden van gelden niet (allemaal), dan wordt de bewolkingsgroep gevormd door het woord , een afkorting voor SKy Clear.
- Als aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- Er worden geen wolken waargenomen beneden 5000 voet (= 1500 meter).
- Er is überhaupt helemaal geen sprake van cumulonimbus of towering cumulus bewolking.
- Er is geen beperking van het verticaal zicht.
- Maar niet alle voorwaarden voor of gelden.
- Als een automatisch weerstation geen wolken detecteert en ook geen beperking in het verticaal zicht, dan bestaat de bewolkingsgroep uit het woord , dat staat voor No Clouds Detected.
- In het buitenland (met name Noord-Amerika) kom je ook wel de code tegen. Dit wordt dan door automatische weerstations gebruikt in plaats van maar betekent verder (tot een hoogte van 12.000 voet (ongeveer 3600 meter) althans) hetzelfde. In Europa kom je dit zelden tegen, hooguit in METARs van Amerikaanse vliegbases (en daar zijn er trouwens nog verrassend veel van in Europa).
Toegegeven: de onderlinge verschillen zijn subtiel. Het belangrijkste om te onthouden is dat en niet uitsluiten dat er bewolking boven 1500 meter hangt, maar dat eventuele bewolking boven 1500 meter geen en/of kan zijn. Voor de rest betekent het allemaal dat het (nagenoeg) onbewolkt is.
Voorbeelden- : De zichtgroep, weergroep en bewolkingsgroep zijn weggelaten. Het zicht bedraagt meer dan 10 kilometer, er is geen bewolking beneden de 1500 meter (maar misschien wel daarboven), er is sowieso geen cumulonimbus of towering cumulus bewolking (ook niet boven de 1500 meter) en er zijn geen significante weersverschijnselen waargenomen.
- Deze METAR is afkomstig van het vliegveld van Malta, gelegen op een slordige 8 kilometer van het pittoreske hoofdstadje Valletta.
- Uit de trendgroep blijkt overigens dat tijdelijk een verslechtering van het zicht naar 7 km en enige bewolking rond 500 voet (= 150 meter) verwacht worden, wat neer zou komen op een tijdelijke schending van de criteria.
- De bewolkingsgroep bestaat uit het woord .
- Er zijn geen wolken waargenomen, maar is niet van toepassing omdat het zicht minder dan 10 km bedraagt en er significant weer gemeld wordt (namelijk nevel).
- De plaatsaanwijzer is van Santos Dumont, één van de vliegvelden van Rio de Janeiro in Brazilië.
- De bewolkingsgroep bestaat uit het woord .
- Er is geen bewolking beneden de 1500 meter en boven de 1500 meter hangt in ieder geval geen cumulonimbus of towering cumulus, maar misschien wel andere bewolking.
- Ga zelf maar eens na waarom en niet van toepassing zijn.
- De plaatsaanwijzer is van Chongqing Jiangbei, een vliegveld ergens midden in China.
- De bewolkingsgroep bestaat nu uit het woord . Dit betekent (nagenoeg) hetzelfde als .
- Er zijn geen wolken waargenomen, maar is niet van toepassing.
- De plaatsaanwijzer is van het vliegveld Henry E. Rohlsen op Saint Croix, één van de (Amerikaanse) Maagdeneilanden.
- Nu is de bewolkingsgroep het woord .
- Dit automatische weerstation heeft geen wolken en/of verticale zichtsbeperking gedetecteerd.
- Deze METAR is afkomstig van het vliegveld van Esbjerg, een havenstadje aan de westkust van Denemarken.
Helaas worden niet altijd overal ter wereld dezelfde regels gehanteerd voor het opstellen van METARs. Maar gelukkig zijn de verschillen nooit zo heel erg groot en als je bekend bent met de codes die we tot nu toe gezien hebben, dan kun je met een beetje gezond verstand meestal wel bedenken wat er bedoeld wordt (afgezien van een eventuele restgroep misschien, aangezien de regels daarvoor per land kunnen verschillen). Voor de volledigheid volgt hieronder toch een overzichtje van de voornaamste "afwijkingen" en andere curiositeiten. Een groot aantal hebben we overigens al gezien, maar hier staan ze nog even overzichtelijk bij elkaar.
- Soms wordt gebruikt om aan te geven dat er geen significant weer te rapporteren valt, in plaats van in zo'n geval de weergroep gewoon leeg te laten.
- Sommige landen vermelden de colourstate in de restgroep in plaats van in de trendgroep.
- Sommige landen gebruiken afwijkende eenheden, met name in de druk- en zichtgroep.
- Met name in de restgroep komen soms tekens voor die normaalgesproken niet in METARs thuishoren. In de Verenigde Staten kan de restgroep bijvoorbeeld het dollarteken bevatten.
- Automatische weerstations gebruiken doorgaans iets
andere codes dan bemande stations, ook hiervan is het
meerendeel reeds oud nieuws:
- Meestal wordt het woord aan de identificatiegroep toegevoegd, maar dit wordt niet in ieder land gedaan. Het is ook niet formeel verplicht, maar een goede gewoonte is het wel.
- Vaak kan een automaat het zicht maar in één bepaalde richting bepalen. Dan wordt de aanduiding aan het (gemeten) zicht toegevoegd.
- De code wordt door automatische stations gebruikt als ze neerslag (een redelijk algemeen begrip) waarnemen, maar niet kunnen vaststellen wat voor soort neerslag het is.
- Als er geen wolken zijn gedetecteerd, wordt gebruikt. In het buitenland wordt soms ook de code gebruikt. Dit betekent verder hetzelfde als , maar geeft tegelijkertijd aan dat het om een automatisch station gaat.
- Windschering kan niet door automaten worden waargenomen (huiskamervraag: waarom ook alweer niet?).
- Sommige onbemande weerstations op de Noordzee nemen informatie over de zee in hun berichten op.
- In hoeverre automaten in staat zijn om trends op te stellen verschilt per automaat. De ene automaat is geavanceerder dan de andere.
- In de restgroep kunnen ook verschillen optreden tussen de codes van bemande stations en van automatische stations. Dit verschilt uiteraard weer per land. In Nederland wordt deze sectie juist uitsluitend door automaten gebruikt. En wel om aan te geven dat bepaalde meetsystemen niet werken. Dit zijn de codes.
- Verder kan het nog voorkomen dat militaire stations er
iets andere regels op nahouden dan civiele stations. In
Nederland gelden voor de
Krijgsmacht (in dit geval de
Koninklijke
Luchtmacht en de
Koninklijke Marine) de volgende uitzonderingen:
- Bemande militaire weerstations rapporteren uitsluitend het minimale zicht en nooit het overheersend zicht zoals (bemande) civiele stations doen.
- Er worden al RVRs opgenomen als het minimale zicht minder dan 3700 meter bedraagt en het zicht langs de betreffende baan minder is dan 3000 meter (civiele stations doen dit pas bij een zicht van minder dan 1500 meter).
- Als er geen bewolking is, wordt dit altijd gemeld als . De codes en worden door de Krijgsmacht dus niet gebruikt.
- De Krijgsmacht rapporteert geen windschering. Militaire vliegtuigen schijnen hier geen detectie-apparatuur voor te hebben.
- Militaire weerstations rapporteren alle bewolking, dus ook die boven de 5000 voet.
- Ofschoon er voor zover ik weet geen enkele regel is die een civiel station verbiedt om colourstates te melden, wordt dit in de praktijk uitsluitend door militaire stations gedaan.
- De toestand van start- en/of landingsbanen (Runway State Messages) wordt door de Krijgsmacht in het geheel niet gemeld.
En hiermee heb ik eigenlijk wel zo'n beetje alles verteld dat er te vertellen valt over (het lezen van) METARs. Hierna kun je eventueel nog verder met de volgende dingen:
- Nu je eenmaal weet hoe je METAR berichten moet lezen, kun je in principe ook meteen SPECI berichten begrijpen.
- Verder zijn er nog de TAF berichten, die voorspellingen voor de lange(re) termijn bevatten.
- Voor wie echt nog niet genoeg geleerd heeft is er nog de diversen-afdeling met de nodige achtergrondinformatie.
- Daar vind je ook nog een pagina met voorbeelden, waarbij ieder bericht van kop tot staart ontleed wordt in plaats van dat we ons concentreren op een enkele groep, zoals tot nu toe steeds het geval was.
- En tot slot zou je natuurlijk ook achter je computer vandaan kunnen kruipen en gewoon lekker gaan vliegen... ;-)
