De zichtgroep
Status: verplicht, CAVOK
- Overheersend zicht
- Voorbeelden
- Minimaal zicht
- Voorbeeld
- RVR (runway visual range)
- Voorbeeld
- P-notatie en M-notatie
- Voorbeelden
- Eenheden
- Haken en ogen
Na de windgroep komt de zichtgroep. Deze kan heel eenvoudig zijn (dan bestaat'ie uit slechts één woord), ietsje minder eenvoudig (twee woorden) of redelijk ingewikkeld (tot wel zes woorden!). Maar gelukkig is juist het ingewikkelde(re) deel van de zichtgroep, namelijk de zogenaamde RVRs, voor schermvliegers doorgaans niet relevant. Dat scheelt weer...
Overheersend zichtMet het overheersend zicht wordt officieel het zogenaamde meteorologisch grondzicht bedoeld. Wat dat precies betekent zal ik je besparen, maar waar het in feite gewoon op neerkomt is: hoe ver kun je weg kijken (vooruit)? Dit woord bestaat uit vier cijfers die het gemiddelde zicht aangeven in meters. Een zicht van 10 kilometer of meer wordt genoteerd als .
Voorbeelden- De zichtgroep wordt gevormd door het woord . In dit geval is het zicht op Schiphol () dus 10 kilometer of meer.
- De zichtgroep is nu het woord . Volgens deze METAR is het zicht op Zestienhoven () ongeveer 3500 meter.
Het kan wel eens voorkomen dat het zicht niet in alle richtingen even goed is. Denk bijvoorbeeld aan overtrekkende bewolking: dan kan het in de ene richting nog helemaal dichtzitten terwijl de lucht in de andere richting helemaal open is. In zo'n geval wordt naast het overheersend zicht ook het minimale zicht aangegeven, gevolgd door de richting waarin het zicht het slechtst is. Deze richting wordt aangegeven met één of twee letters die één van de 8 windstreken aanduiden:
| Notatie | Richting | (Engels) |
|---|---|---|
| noord | north | |
| noordoost | northeast | |
| oost | east | |
| zuidoost | southeast | |
| zuid | south | |
| zuidwest | southwest | |
| west | west | |
| noordwest | northwest |
Zoals je ziet komen de afkortingen uit het Engels.
Voorbeeld- De zichtgroep wordt gevormd door de woorden
.
- : Het overheersend zicht bedraagt 2500 meter.
- : Het slechtste zicht bedraagt echter 900 meter...
- : ... in zuidoostelijke richting.
- Ook de volgende twee woorden behoren tot de zichtgroep, maar deze zijn nog niet besproken.
- Oh, en tussen twee haakjes: is de plaatsaanwijzer voor Vigo in Spanje.
Als het zicht langs een landingsbaan sterk afwijkt van het gerapporteerde overheersend (danwel minimaal) zicht, dan wordt voor deze ba(a)n(en) het zicht apart vermeld. Dit heet een Runway Visual Range oftewel RVR. Voor schermpiloten is dit totaal niet relevant, maar voor de volledigheid wordt het toch behandeld. Bovendien kan het wel handig zijn om in ieder geval RVRs te kunnen herkennen, zodat je weet dat je die woorden verder wel over kunt slaan.
Een RVR ziet er als volgt uit:
- Eerst de letter .
- Vervolgens twee cijfers die de baan aanduiden (eventueel wordt een voorloopnul gebruikt).
- Eventueel een , of om bij parallelle banen onderscheid te maken tussen de linker-, middelste en rechterbaan.
- Een slash (het teken).
- Vier cijfers die het (gemiddelde) baanzicht aangeven.
- Eventueel een ,
of
om een
trend aan te geven:
- (up) betekent dat het baanzicht aan het verbeteren is.
- (down) betekent dat het baanzicht aan het verslechteren is.
- (neutral) betekent dat het baanzicht niet noemenswaardig aan het veranderen is.
- Als het baanzicht sterk varieert wordt in plaats van het gemiddelde zicht de V-notatie gebruikt om het minimale en maximale waargenomen zicht te melden (beide weer met vier cijfers), op eenzelfde manier als bij zeer variabele windrichting wordt gedaan.
We bekijken opnieuw de METAR van Vigo maar concentreren ons nu op de RVRs:
- De zichtgroep wordt zoals gezegd gevormd door de woorden .
- Hiervan zijn de woorden de RVRs.
- : Het zicht langs landingsbaan 20...
- : ... bedraagt 1900 meter...
- : ... en is niet noemenswaardig aan het veranderen.
- : Het zicht langs landingsbaan 2...
- : ... varieert tussen de 400 en 1300 meter...
- : ... en is aan het toenemen (verbeteren).
Soms komt het voor dat het zicht beter is dan door de meetapparatuur bepaald kan worden. In dat geval wordt de maximaal gemeten waarde aangegeven, voorafgegaan door een (plus). Dus als bijvoorbeeld de apparatuur (om wat voor reden dan ook) niet verder reikt dan 6000 meter, maar het zicht is wel beter dan die 6000 meter, dan wordt het zicht genoteerd als . Dit betekent dus "meer dan 6000".
En het omgekeerde is natuurlijk ook mogelijk: als het zicht slechter is dan door de apparatuur bepaald kan worden, wordt de minimaal gemeten waarde aangegeven, voorafgegaan door een (minus). Dus als bijvoorbeeld de apparatuur (om wat voor reden dan ook) niet minder kan meten dan 1000 meter, maar het zicht is nog slechter dan die 1000 meter, dan wordt het zicht genoteerd als . Dit betekent dus "minder dan 1000".
Deze P-notatie resp. M-notatie wordt wel vaker gebruikt, niet alleen bij de zichtgroep.
Voorbeelden- De zichtgroep wordt gevormd door het woord : het zicht bedraagt minstens 6000 meter. Misschien wel meer, maar dat is (momenteel althans) niet te meten.
- De plaatsaanwijzer is van Turkmenbashi, een vliegveld in Turkmenistan (één van de (vele) voormalige Sovjet republieken).
- De zichtgroep wordt gevormd door het woord : het zicht bedraagt minder dan 1000 meter. Hoeveel minder kan niet vastgesteld worden, maar het is in ieder geval minder dan 1000 meter.
- De plaatsaanwijzer geeft aan dat dit een fictief (door mij verzonnen) bericht is. Kennelijk komt een situatie als deze niet vaak voor in de praktijk.
Zoals gezegd wordt het zicht (of het nou overheersend zicht is, minimaal zicht of baanzicht) uitgedrukt in meters. Maar je voelt hem natuurlijk al wel aankomen: het "mooie" van standaarden is dat er altijd wel mensen zijn die zich er niet aan houden. Zo wordt in Nieuw-Zeeland en een aantal van die wazige maar o zo intrigerende Oceanië-archipelletjes die daar in de buurt liggen, zoals de Cook Eilanden, Fiji, Tuvalu, Kiribati enz., het (overheersend) zicht uitgedrukt in kilometers. Een METAR ziet er dan zo uit:
Volgens deze METAR bedraagt het overheersend zicht op Wellington (in Nieuw-Zeeland) maarliefst 50 kilometer! Zulke zichtwaarden zijn misschien wel een goede reden om met kilometers te werken in plaats van meters...
Maar het kan nog veel erger! Er zijn nog steeds landen waar de metrieke beschaving nog altijd niet is doorgedrongen, zoals de Verenigde Staten. Ze gebruiken daar nog steeds eenheden als mijlen en voeten en dat houden ze ook vol in hun METARs. Gelukkig staan de eenheden wel aangegeven: is statute mile en is feet. Het grote nadeel van het gebruik van mijlen is trouwens dat je met breuken moet gaan werken. Bekijk de volgende Amerikaanse METAR maar eens:
- De zichtgroep bestaat uit de woorden
.
- : Het overheersend zicht bedraagt één-driekwart (1 3/4) mijl.
- : Het baanzicht langs landingsbaan 4 (de rechterbaan) wordt apart gemeld...
- : ... en varieert tussen de 5000 en meer dan () 6000 voet.
- De plaatsaanwijzer is van Boston, een redelijk grote en bekende stad in de staat Massachusetts.
Om verwarring te voorkomen: met statute mile wordt "gewoon" de normale Britse landmijl van ongeveer 1.6 kilometer bedoeld. Hiernaast bestaan er nog een hele zwik andere mijlen, zoals de Ierse mijl, de Deense mijl, de Duitse mijl, de Italiaanse mijl, de Schotse mijl (dat is de lengte van de Royal Mile in Edinburgh: de straat die van het kasteel naar het paleis loopt), de datamijl (heeft met radar te maken) enzovoorts. Maar de enige mijlen die je in METARs tegen zou kunnen komen zijn de landmijl ( = statute mile, ongeveer 1609 meter) en soms de zeemijl ( = nautical mile, precies 1852 meter).
Haken en ogen- Automatische weerstations kunnen doorgaans maar in één bepaalde richting het zicht meten. Ze kunnen dan dus niet om zich heen zoeken naar het beste en/of slechtste zicht en de richting ervan, zoals een menselijke meteoroloog wel kan. Onbemande stations gebruiken daarom vrijwel altijd de toevoeging (No Directional Variation) om dit aan te geven. Voorbeeld: Na sluitingstijd van het vliegveld komen de METARs van Den Helder van een automatisch station. In dit geval is het woord de zichtgroep. Er is "een" zicht van 7000 meter gemeten (in een niet nader gespecificeerde richting). In andere richtingen zou het zicht best beter of slechter kunnen zijn, maar de automaat kan dat niet vaststellen. In de richting waar de sensor toevallig op gericht staat is het zicht in ieder geval 7000 meter.
- Als het slechtste zicht minder dan 1500 meter bedraagt of als het slechtste zicht minder dan de helft van het overheersend zicht bedraagt én minder dan 5000 meter is, dan wordt naast het overheersend zicht ook het minimale zicht opgenomen.
- Ofschoon voor het zicht 4 cijfers
gebruikt worden, wordt het zicht natuurlijk niet tot op de
meter nauwkeurig bepaald en vermeld. De regels zijn als
volgt: (er wordt altijd naar beneden afgerond)
Tot 800 meter in stappen van 50 meter. Van 800 t/m 5000 meter in stappen van 100 meter. Van 5000 t/m 9999 meter in stappen van 1000 meter. Vanaf 10.000 meter wordt aangegeven. - RVRs worden opgenomen als het overheersend zicht of het baanzicht minder bedraagt dan 1500 meter.
- Voor de nauwkeurigheid van het baanzicht
gelden de volgende regels:
Tot 400 meter in stappen van 25 meter. Van 400 t/m 800 meter in stappen van 50 meter. Vanaf 800 meter in stappen van 100 meter. - In principe worden RVRs alleen opgenomen als het vliegveld geopend is.
- Per METAR bericht mogen maximaal 4 RVRs worden opgenomen.
- RVRs worden alleen opgenomen voor banen waarop geland kan en mag worden. Mochten er banen zijn waarop wel gestart maar niet geland kan/mag worden, dan worden voor die banen dus géén RVRs opgenomen.
- De en indicatoren worden slechts gebruikt als het gemiddelde baanzicht over de eerste vijf minuten van de meting minstens 100 meter verschilt van het gemiddelde over de tweede vijf minuten. Als het verschil minder dan 100 meter bedraagt wordt de indicator gebruikt en als het verschil niet te bepalen is wordt helemaal geen indicator gebruikt.
- De V-notatie wordt gebruikt als de uiterste waarden van het baanzicht tenminste 50 meter of 20% afwijken van het gemiddelde baanzicht.
- Baanzicht van minder dan 50 meter wordt genoteerd als .
